sexta-feira, 2 de dezembro de 2016

Tribunál Aplika Prizaun Preventiva ba Emília Pires

.

Timor Post

DILI—Tribunál Distritál Dili (TDD), Kuarta, (30/11), liuhosi audénsia julgamentu altera medidas koasaun proibuisaun auzénsia ne’ebé previstu artigu 192 kódigu prosesu penál Timor-Leste, antes aplika ba arguida Emília Pires, hodi aplika fali medidas koasaun foun, prizaun preventiva ba arguida Emília Pires.

Desizaun ida ne’e Tribunál deside tanba durante ne’e arguida la kumpri medidas koasaun ne’ebé antes ne’e tribunál fó ona ba arguida.

Tuir juis prezidente ne’ebé prezidi kazu ne’e, José Maria de Araújo  deklara iha audénsia katak, desde inísiu tribunál liuhosi juis koletivu ba kazu ne’e, autoriza arguida Emília Pires  sai ba rai liur ho interese estadu ninian ka reprezenta estadu hodi ba partisipa iha eventu internasionál g7+.

Ikus mai depois alegasaun finál remata atu tama ona ba leitura akordaun, arguida Emília Pires hato’o rekerementu ida ba tribunál hodi ba tuir inkontru G7+ nian iha estrangeiru. Ho rajaun ne’e,  tribunál autoriza no fó tempu ba arguida atu devolve fila fali pasaporte iha loron 20 Outubru.

Depois ida ne’e, arguida kontinua la kumpri ordem tribunál nian hodi la hatama pasaporte no to’o iha 24/10, tribunál fó tan tempu tan  loron 5 atu hodi hatama pasaporte iha fali loron 4 Novembru.

Maibé arguida kontinua la kumpri hodi la hatama nafatin no  ho rajaun ne’ebé mai hosi nia advogadu katak arguida moras halo operasaun iha Austrália hahu hosi loron 5 to’o 11 labele halo viagem.

Nune’e iha loron ne’e kedas,  tribunál  aplika tan krimi dezovedenensia ba arguida Emília Pires tanba la kumpri ordem tribunál hodi devolve fila fali pasaporte tuir loron  ne’ebé  termina ona.  Nune’e iha loron ne’e, tribunál estraia sertidaun ba MP hodi loke investigasaun foun ba arguida.

Iha loron 5 Novembru, hosi parte Ministériu Públiku, nia haré katak, arguida Emília Pires halimar liu ho tribunál atu hases án hosi prosesu justisa, maka MP husu tribunál atu aplika medidas koasaun foun hodi halo mandatu detensaun ba arguida.
Nune’e iha loron Kuarta ( 30/11) tribunál liuhosi juis kolektivu ne’ebé ka’er  kazu ne’e haré katak arguida Emília Pires kontra demais ona regras tribunál, hodi desidi medidas koasaun prizaun preventiva ba arguida, hodi halo alterasaun medidas koasaun probuisun aujensia ne’ebé previstu iha artigu 192  KPP, antes aplika ba arguida.

“Ho despaisu ne’e, tribunál fó informasaun iha insituisaun relevantes sira hanesan aeroportu, Portu no liña terreste sira. Bainhira arguida refere tama iha teritoriu Timor-Leste ninian, polísia  sei ka’er  hodi hatama nia ba iha prizaun preventiva,” klarifika Tribunál.

Enkuantu arguida Madalena Hanjam, tuir tribunál la hatun medidas ruma tanba arguida ne’e kopera di’ak tebes ho justisa ba nia kazu tan  durante julgamentu,  arguida ne’e nunka hato’o rekerementu ruma hodi halo viagem ba estranjeiru ruma.

Tribunál Sei Obriga Emília

Arguida Emília Pires hato’o nia karta rekerementu liu hosi Embaixada Timor Leste iha Portugál, transmiti liu hosi Ministériu Negósius Estranjeirus no Koperasaun (MNEK) haruka ba Ministériu Públiku ho konteudu katak, nia hakarak prosesu ba nia kazu ba hala’o julgamentu iha Tribunál Portugál ho rajaun, nia konsidera sistema judisial Timor Leste  inkapasidade julga nia kazu, no rajaun daruak tanba nia sidadaun Portugál.

Rekerementu ne’e rasik, Tribunál foin simu horsehik (30/11) iha audénsia  julgamentu, Tribunál haruka kopia ba Ministériu Públiku, Advogadu Madalena Hanjam, José Guterres. Hafoin distribui Tribunál husu Ministériu Públiku fó nia pareser ba pedidu refere.

Hafoin iha Minutus lima nia laran, Ministériu Públiku, Prokuradór Angelina Saldanha  katak, Ministériu Públiku konsidera pedidu Emília Pires la fundamentu, no nia rajaun sira mensiona iha karta refere, viola regras prosesual no lei.

Ho pedidu arguida Emília Pires haruka, hosi parte Ministeriu Publiku reprezenta Prokuradora  Angelinha Saldanha hatete,  rajaun ne’ebé arguida Emília Pires mensiona iha rekerementu refere la fundamental no la priense rekezitus.

Tanba  tuir lei iha Timór, bainhira arguida asumi kargu iha funsaun públiku nu’udar Ministra, hatudu katak arguida iha sidadaun  Timor  nian,  la’ós sidadaun  Portugal.

Pior liutan,  arguida kestiona administrasaun Justisa iha TL la’o la di’ak, tribunál ida ne’e la’ós foin halo julgamentu ba kazu krimi partisipasaun ekonomia, ne’e la’ós foin primeiraves, maibé julgamentu barak ona no ba krimi ne’ebé arguida komete mós tribunál julga ona ema balun ne’ebé agora tama ona iha prizaun.

 “Krimi ne’ebé akontese ne’e iha terotoria judisiariu rai ida ne’e  ninian, no Timor-Leste mós seidauk iha akordu ruma ho Portugal kona-ba atu transmiti kazu refere ba julgamentu iha Tribunál Portugal. Ho rajaun sira ne’e,  maka parte  MP la aseita ho pedidu arguida Emília Pires imputa,”deklara Prokurador Angelina.

Satán arguida Emília Pires altura asumi kargu nu’udar eis Ministra Finansas,  ne’e hatudu katak arguida sidadaun Timor Leste, agora mosu arguida komete ona krimi, foin nia hato’o pedidu ne’ebé la fundamentu hanesan ne’e. no krimi ne’e akontese iha Teritoria TL, nusa tenke ba julga iha Portugal.

“MP konsidera rekerementu arguida Emília Pires la fundamentu, no ignora soberania Timor Leste, tan agora Timor Leste restaura nia independensia tinan 14 ona, maibé arguida Emília sei mai ignora tan, pior liutan mensiona nia sidadaun portugál, no MP la konkorda ho pedidu arguida Emília Pires,”Deklara prokuradora Angelina Saldanha iha iha audénsia julgamentu, (30/11).

Portantu Advogadu José Guterres, la aseita ho  rekerementu ne’ebé arguida hato’o tan pedidu refere laiha fundamentu jurídku, tan kazu ne’e akontese iha TL, lei la permite ba julga iha tribunál Portugál.
“Satán, tuir Advogadu José Guterres, nia kliente Madalena Hanjam mós, prosesu hamutuk, tan ne’e sei prejudika nia kliente satán kazu refere hein ba faze desizaun akoradu, tan ne’e ha’u la aseita,”kestiona Advogadu Guterres.

Enkuantu Advogadu arguida Emília Pires José Pedro Camões, katak lei fó dalan ba pedidu ne’ebé nia kliente husu, maibé ne’e depende ba desizaun tribunál atu aseita nia kliente nia pedidu ou la aseita.

“Pedidu refere atu aseita no lae depende ba desizaun Tribunál, lei fó dalan nia kliente hatama pedidu, agora nia parte seidauk iha komunikasaun ho nia kliente, tan ne’e seidauk hatene klarua sobre, progresu nia kliente halo tratamentu pendarahan usus iha Hospital Portugál hafoin halo operasaun,”tenik nia.

Hafoin parte sira aprejenta sira nia argumentu legál liga ho pedidu arguida Emília Pires ne’e, tribunál liu hosi juis prezidente José iha nia despaizu indevere pedidu refere ho rajaun konsidera pedidu arguida Emília Pires laiha fundamentu legál no konsidera arguida ignora soberania TL.

Durante ne’e, Tribunál aseita arguida hala’o viajen ba estranjeru tan hodi atende aktividade estadu, maibé ikus tama alegasaun, arguida Emília la hatudu nia kolaborasaun no obdese ba Tribunál.
Iha karta ne’ebé lé sai hosi juis prezidente José Maria de Araújo , pedidu hosi arguida Emília Pires iha audénsia julgamentu,iha karta refere arguida, konsidera  administrasaun tribunál hodi julga nia kazu la’o la di’ak.

Ida ne’e hatudu, arguida hatun organu soberanu ida iha rai ne’e, pedidu  seluk maka sidadaun portugal entaun husu atu julgmentu iha Portugal. no depois primeiru desizaun iha TDD nia rekursu no sei halo fali julgamentu foun iha tribunál Portugál,  ida ne’e hatudu katak arguida minimiza Tribunál Rekursu no minimiza soberania TL.

Tribunál indevere pedidu arguida Emília Pires ne’ebé hateten, nia kazu ba hala’o julgamentu iha tribunál Portugál,  julgamentu ba kazu ida ne’e,  la’o besik remata ona, hodi hakat ba faze leitura akordaun.

Foin arguida mai pedidu julgamentu ba nia kazu  ba halao iha tribunál Portugal, krimi ne’e akontese iha Timor la’os iha Portugál ho nune’e,  tribunál la aseita no indevere julgamentu ne’e ba fali Portugal.

Tuir Tribunál iha prosesu leitura akordaun iha loron 20 Dezembzru tuku 9:30 otl,  Tribunál sei kria kordenasaun ho Ministériu Públiku ho Ministériu Justisa TL atu halo kordanasaun ho Ministériu Públiku ho Ministériu Justisa Portugál, ho meius poseivel atu lori arguida mai makrak audénsia leitura akordaun.

“Leitura Akordaun sei hala’o iha loron 20 Dezembru tuku 9:30 otl, tan ne’e Tribunál sei kordenada ho MP no MJ TL atu halo kordansaun ho MP ho MJ portugal, ho meius tentaivu atu lori arguida Emília Pires mai tuir prosesu leitura akordaun,” Promete Tribunál.

Audénsia julgamentu ne’e,  prezide hosi juis koletivu José Maria de Araújo, Francisca Cabral, Maria Solana . Ministeriu Públiku reprejenta Prokuradora Angelina Saldanha, Lidia Soares ho Jacinto Babo.

Arguida Emília Pires hetan asistensia legál hosi advogadu Privadu Pedro Camões no. No arguida Madalena Hanjam, hetan asistensia legál hosi advogadu privadu,  José Guterres. (max)
.

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.