Povu konsidera, Pensaun Vitalisia separa povu ho ukun na’in

.

Jornal Nacional Diário - 16 de novembro de 2015

Povu konsidera pensaun vitalisia ne’ebé mak kada fulan eis titulares simu kada fulan ne’e, kontra ona prinsípiu luta nian, tanba pensaun vitalísia ne’e, Estadu koko atu separa povu ho ema sira ne’ebé kaer ukun.

Estudante Bento Alberto Carlos husi Suku Manelobas, Postu Administrativu Maubise, Munisipiu Ainaro husu ba Prezidenti Repúblika Taur Matan Ruak atu haruka Parlamentu Nasionál (PN) hodi halo mudansa ba pensaun vitalisia ne’e, tanba pensaun vitalisia ne’e habokur deit ema elit sira.

“Tuir ha’u nia haree, iha preokupasaun públiku iha universitariu lamenta hela kona-ba lei pensaun vitalisia, tanba lei pensaun vitalisia tuir ami nia haree katak, fó impaktu tebes ba iha ita nia sosiadade kamponeze sira, tanba ho pensaun vitalisia ne’ebé iha, ita koko atu kria ona pas ne’ebé la-hanesan ka hakarak separa ita nia a’an ho komunidade sira, entaun ita kontra prinsipiu da luta,” dehan Bento Alberto Carlos, bainhira dialogu ho Prezidenti da Repúblika, Taur Matan Ruak iha Suku Manelobas, Sesta (3/11).

Taur Matan Ruak dehan, iha tempu okupasaun kolonialismu mai to’o okupasaun illegal Indonesia, povu Timor Leste nia prinsipiu mak, oinsa atu liberta povu no oinsa atu liberta patria.

“To’o iha pasu ita liberta ona ita nia patria, mas ita tama faze ne’ebé maka konjunta, hanoin rekursus para atu liberta ita nia povu, mas realidade Governante sira ou fatin infrastrutura sira nafatin la-kria kondisaun ne’ebé maka, la-fo espasu ba ita nia komunidade rural sira atu aselera sira nia moris,” katak Bento.

Nia dehan, joventude barak ne’ebé dezempregu hela, sira iha kapasidade, koñesementu diak kona-ba oinsa hari’i grupu ki’ik ne’ebé mai husi seitor agrikultura.

Nia hatutan, husi limitasaun ne’ebé mak iha, Timor Leste nia fundus finanseiru, depende hela ba rekursus minarais deit, entaun oinsa mak atu garante Timor Leste nia reseitas domestika ne’ebé mak sustentavel hodi alkansa Timor Leste nia diagnostika nasional.

“Ha’u hanoin ida ne’e nu’udar estudante lamenta tebes, oinsa Prezidente ninia intervensaun ba iha parte benefisiariu pensaun vitalisia, atu nune’e orsamentu ne’ebé aloka tinan-tinan ba iha grupu elit sira ne’ebé maka hetan ona pensaun vitalisia ne’e, bele aloka fali mai iha seitor koperativas lokais sira ne’ebé iha inisiativa hakarak atu dezenvolve ninia produtu lokal ou ekonomia baziku ou familiar, atu nune’e bele konkista ninia dezafiu tomak ne’ebé maka ita infrenta hela,” katak Bento.

Hatan ba preokupasaun ne’e, Prezidente da Repúblika, Taur Matan Ruak dehan, foin dau-dauk nia parte ko’alia ona ho Prezidente Parlamentu Nasional, Vicente Guteres atu altera tiha lei ne’e.

“Ha’u ko’alia ho Prezidente Parlamentu ne’ebé aseita katak, atu halo alterasaun, bankada parlamentar sira hotu-hotu aseita, la-iha ema ida ke dehan la-kohi,” informa Taur Matan Ruak.

Nia hatutan, tinan ida ne’e partidu 4 ne’ebé asentu iha Parlamentu Nasionál la-altera lei ne’e, sira rasik maka oho a’an.cos

.