Estudante Armindo nia Mate; “PNTL Eskuadra Hera La Hatene See Mak Tiru Armindo”

.

Jornal Independente - Tersa-Feira, 28 Maiu 2013 

Julgamentu kontinuasaun ba kazu tiru vitima matebian Armindo Pereira iha Hera 2012 liuba, sasin nain rua husi eskuadra Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) deklara ba Tribunal katak, sira la hatene no la haree se mak tiru matebian. 

Komandante Polisia eskuadra Hera, Dominggos da Costa lay, deklara iha Tribunal Distrital dili (TDD) katak, nia la hare matan kona ba estudante Armindo pereira nia mate, tanba rona tarutu kilat iha nia kotuk. 

Nia deklara ba Tribunal katak, iha tempu ne’eba mosu duni insidenti iha Hera no Joventude balun blokeia estrada rotunda Hera nian, polisia husi eskuadra Becora ba ajuda eskudra hera hodi hakalma situasaun. 

To’o ne’eba, polisia tiru sa’e ba leten nuudar sinal hakalma situasaun, rona kilat tarutu populasaun sira halai, depois polisia mos duni tuir atu husu se mak halo distribiu no blokeia dalan. Nune’e, membru polisia sira mos lori estudante Armindo Pereira sa’e iha kareta laran atu lori ba iha ospital nasional, tanba nia ulun fatuk raan hafoin baku ho stick (aidona polisia nian) derepente pistola tarutu iha nia kotuk. 

Ne’e duni, komandante eskuadra Hera no Becora halo relatoriu ba komandante Distritu Dili, Superitendente xefe Pedro Belo katak, iha joven ida hetan kanek deit, laiha ema mak mate, maibe bainhira to’o Dili mak foin hetan informasaun husi komandante Distritu Dili katak, asaun polisia iha hera hamate estudante ida. 

 Iha fatin hanesan testamunha Rotario Soares, membru Polisia eskuadra hera fo sasin ba Tribunal katak, bainhira nia maluk sira halai namkari hodi buka tuir autor ne’ebe hala’o disturbiu, nia hamrik hodi dada lia ho komunidade sira iha kios ida iha Hera. 

Derepente nia rona kilat tarutu, maibe la hatene se mak tiru estudante ne’e, nia foin hatene Mariano da silva Antonio mak tiru matebian Armindo bainhira hato’o nia delarasaun iha komandu Distrital. Tribunal lee sai akuzasaun Ministeriu Publiku katak, iha loron 15 Jullu 2012, 

Partidu CNRT halo transmisaun direta liu husi kanal TVTL kona ba kriasaun Kintu Governu Konstitusional, Grupu balun dekontente ho transmisaun direta nee, nune’e sira provoka halo disturbiu ba parte balun iha Distritu Dili. 

Ba fali loron 16 Jullu 2012, polisia simu informasaun liu husi radiu komunikasaun katak, mosu problema iha Hera, polisia ba kedas fatin akontesementu, to’o dalan klaran grupu joventude sira taka estrada, joven balun mos hakilar, polisia husu atu loke dalan, derepente hetan hataka husi joven sira. 

Polisia tun husi kareta tiru dala 4 sa’e ba leten, maibe populasaun sira iha fatin ne’eba la halo asaun hasoru polisia, popualsaun sira halai namkari, polisia halai buka tuir sira. 

Iha estrada ninin, vitima Armindo Pereira Soares ho nia maluk sira hein hela Mikrolet atu mai Dili, entertantu, polisia duni tuir vitima Arminod ba tama to’o iha Bilesa nia uma, polisia sira dada hodi baku no rasta husi uma laran sai ba liu, vitima hateten ba polisia katak nia inosente, maibe polisia kontinua dada vitima hasa’e ba kareta. 

Besik polisia nia kareta tiru kedas vitima iha parte kabun hodi rezulta vitima mate, asaun polisia laiha razaun ne’ebe mak bele justifika, Arguidu nia asaun ne’e hatene katak, hahalok ne’e viola lei, maibe nia halo. 

Nune’e, Ministeriu Publiku (MP) akuza arguido Agostinho da Costa Cardozo ho lei artigu 188 kona ba krime agravadu simples, krime ofensa integridade fiziku simples iha artigu 145 konjuga ho agravasaun artigu 52 husi kodigu penal Timor-Leste. 

Entertantu, Ministeriu Publiku akuza arguidu Mariano da Silva Antonio mak tiru matebian Armindo Pereira hodi komete krime omesidu agravadu iha lei artigu 138 konjuga ho 139 no mos artigu 52 husi kodigu penal Timor Leste, krime omisidu agarvadu ne’e ho nia pena prizaun tinan 12 to’o 25. Antes ne’e, Arguidu Agustinho da Costa Cardoso nu’udar membru PNTL ho diviza sarjentu hateten, matebian envolve duni iha kazu konfronta depois mak halai ba Hera, kuandu akontese tiru teus, matebian kaer fatuk iha nia liman no rejeita tiru estudante Armindo Pereira. 

Kazu ne’e lidera husi juis Prezidente Antonio Helder, Juiz Jacinta Correia inklui Juis Internasional ida husi Portugal. 

Arguidu nain rua hetan defesa husi Defensoriu publiku, tanba sei rona tan mos deklarasaun husi testamunha balun, Tribunal desidi hodi kontinua prosesu ne’e ba tempu seluk. 

,