“Xanana Rekonese Justisa TL Marka Pasu”

.

Jornal Timor Post - Segunda-feira, 27 Maiu 2013 

Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmao rekonese Justisa iha Timor-Leste kontinua marka passu tanba kazu barak to’o oras ne’e sei paradu. 

 “Ita nia Justisa la’o seidauk diak, tanba kazu barak mak ita haruka ona, to’o ohin loron dada nafatin hela, buat sira ne’e mosu tanba autor justisa barak mak hanoin, sira mak iha fila fali lei nia leten,” PM Xanana foti kestaun ne’e iha dialogu divulgasaun planu no programa desentralizasaun poder lokal, sabadu (25/5) iha Centro Convensaun Dili (CDD). 

Xefe Governu ne’e husu ba entidades tomak ne’ebe partisipa iha divulgasaun poder lokal atu rona ho atensaun prosesu justisa ne’ebe mak la’o iha Timor Leste. 

“Labele mai rona de’it depois kuandu aprejentasaun laloos imi hamnasa, nia fo hanoin, hau husu ba ota boot sira ne’ebe mak ohin hamnasa, ba oin labele hamnasa tan”. 

 Tuir Xanana nia hare, dala ruma ema barak hanoin katak, konstituisaun halo separasaun de poderes, tanba ne’e mak bele justica la’o la dun diak, se lae ema bele interpreta kontra no la repsita justica. 

Nia dehan, tribunal no instituisaun sira seluk ne’ebe kaer justisa hamutuk ho estadu seidauk hatur an katak, esforsu atu dezenvolve, maibe sei falla barak, ida ne’e hanesan latera ida, tanba lei ne’ebe mak konsagra ona iha konstituisaun dala barak la kumpri. 

“Hau husu ba autoris justisa iha Timor-Leste, hatur didiak problema sira ne’e hotu para povu bele senti justisa lao duni iha Timor, para ita hotu bele refleta,” Xanana dehan. 

PM Xanana mos konfesa katak, foin fila husi prizaun Gleno iha feto barak mak hetan pena ho tinan 18 mai kraik tanba oho sira n ia laen. 

“Sira dehan mai hau sa (…….) mak hanesan ne’e, justisa la tetu iha ami nia vida tomak ne’ebe sempre simu violensia, ne’e mak ami oho sira,” dehan nia. 

Tanba ne’e, nia hatutan, nuudar ema ne’ebe mak kaer lei iha Timor-Leste tenki haree didiak kestaun sira ne’e, se la’e bele tama sala, tanba justisa la haree didiak problema sosiais no porblema povu nian, ida ne’e mak halo baku sala alvus. 

 “Hau koalia ida ne’e tanba ita sei iha hela prosesu konstrusaun estadu, ne’e duni la iha ida, diak liu ida seluk, no mos la iha ida boot liu fali ida seluk,” Xanana tenik. 

Nia hatutan, nuudar umanu frakeija iha intendementu lei ne’e rasik, tanba la bolu atensaun malu mak ema balun foti nia an iha tiha fulan leten.

.